rahimde polip

Endometriyal poliplerin %95’i iyi huylu oluşumlardır. Bundan dolayı rahim poliplerinin kansere dönüşümü çok nadir görülür.

Kanama şikayeti olan menapoz sonrası kadınlarda kanser görülme riski menapoz öncesine göre daha fazladır. Polipin kansere dönüşme riskini artıran durumlar;

  • 1.5 cm çaptan büyük olan rahim poliplerinin varlığı
  • Tamoksifen ve hormon tedavisi kullanımı
  • Aşırı kanama varlığı (özellikle postmenapozal dönemde)
  • Yaş (yaş ilerledikçe kanser riski artar)
  • Obezite
  • Hipertansiyon olması

Rahimde polip alınmazsa ne olur?

Rahimde polip alınmazsa kötü huylu kistler ciddi problemlere neden olur. Kötü huylu rahim polipleri mutlaka cerrahi olarak çıkarılmalıdır.

Hastalarda şikayete yol açmayan iyi huylu polip takip gerektirir. Herhangi şikayete yol açmayan rahim poliplerinde aşağıdaki özellikler varsa polipektomi gereklidir.

  • 1.5 cm çaptan daha büyük polip varlığı
  • Birden fazla polip olması
  • Polipin rahimağzına doğru sarkması
  • Kısırlık

Rahim polipleri menapoz öncesi ya da sonrası dönemde sıklıkla 40 yaş sonrası kadınlarında görülür. Kadınlarda anormal vajinal kanamanın en sık nedenidir.

Rahmin iç yüzeyini döşeyen tabaka olan endometriyumun, rahim boşluğuna doğru aşırı büyüyerek oluşturduğu lezyonlara rahim polipi adı verilir. Rahimde polip çoğu hastada herhangi bir şikayete yol açmazlar. Şikayetleri olan hastalarda da sıklıkla vajinal kanama vardır.

Endometriyal poliplerin şikayetler olmadan da görülebilmesi nedeniyle ne kadar sık olarak görüldüğü kesin olarak bilinmemektedir. Rahim ameliyatı ya da endometriyal biyopsi yapılan kadınlardan alınan verilere göre endometriyal polipe %10-24 sıklıkta rastlanmıştır.  

”Anormal vajinal kanaması olan hastaların %50’sinde, çocuk sahibi olamayan kadınların ise %35’inde rahimde polip olduğu görülmüştür. Yaşla birlikte görülme sıklığı artmaktadır.”

Tanıda uygulanan transvajinal ultrason ucuz, ulaşılabilir ve hızlı olması nedenlerinden dolayı ilk tercih edilen görüntüleme yöntemi olarak kullanılır. Rahim poliplerinin çoğunluğu iyi huylu olsa da, bir kısım hastada kötü huylu olabilmektedir. Polip tedavisi polipin cerrahi olarak çıkarılmasıdır.

Rahimdeki polip kansere dönüşür mü?

Rahimdeki poliplerin çok az bir kısmı kansere dönüşür. Birçok rahim polipleri genellikle iyi huylu olduklarından dolayı kanser oluşumları çok nadir olarak görülür.

Rahimde polip nedir?

Rahim iç yüzeyini kaplayan endometriyum içerisindeki bez, destek dokusu ve kan damarlarından oluşabilen, rahim boşluğuna doğru büyüme göstermesiyle oluşan lezyonlara endometriyal polip denilir. 5 mm den tüm rahim içi boşluğuna kaplayacak büyüklüğe kadar değişen boyutlarda olabilirler.

Polip, endometriyal yüzeye dar ve uzun bir sap aracılığıyla bağlıysa pedinküllü polip; sapın olmadığı, yaygın ve düz bir tabana sahipler ise sesil polip adını alırlar.

Rahimde içi polip belirtileri nelerdir?

  • Anormal uterin kanama (%64-88 hasta anormal vajinal kanama nedeniyle başvurmaktadır)
  • Adet arası dönemlerde, lekelenme şeklinde ara kanama olması
  • Adet dönemlerinde yoğun kanama olması
  • Menapoz sonrası dönemde kanama görülmesi
  • Başka nedenle yapılan pelvik ultrason ile de tesadüfen tespit edilmesi
  • Histeroskopi sırasında tespit edilmesi
  • Nadir olarak vajinal muayene sırasında vajenden sarkan büyük polipler görülebilir.

Rahim Polipleri Nedenleri?

Kesin olarak nedeni bilinmese de, hormonal etkilerin önemli rol oynadığı düşünülmektedir.

Rahimde polip tanısı?

Rahimde polip değerlendirilmesi pelvik görüntüleme ya da histeroskopi ile yapılır.

1- Transvajinal ultrason; Anormal vajinal kanaması olan hastaların değerlendirilmesinde ilk yapılacak olan tetkiktir. Daha ucuz olması, rahimdeki ve pelvisteki diğer patolojileri de tespit edebilmesi avantajlı özellikleridir. Genellikle ultrasonda tek homojen ve ekojenik lezyon olarak görülürler. Renkli doppler ultrason ile polibin kanlanmasını sağlayan damarın görüntülenmesi sağlanır, bu da polip tanısını netleştirmeyi sağlar.

2- Sonohisterografi (SIS-sulu ultrason); Transvajinal ultrasonda emin olunamayan bulgu varlığında yapılır. Transvajinal ultrasonda görüntülemeyen küçük poliplerin ve polip ile submukozal fibroid ayrımının yapılmasında daha başarılıdır. Rahim içine verilen sıvının yardımıyla polip sıvı ile çevrelenir. İyi sınırlı, homojen, polipoid ve endometriyum ile aynı ekojenitede lezyonlar olarak görülürler.

3- Histeroskopi (lezyonun direkt olarak görüntülenmesini sağlar)

4- Manyetik rezonans (polip tanısında kullanılan bir görüntüleme yöntemi değildir)

Endometriyal polip tanısı, lezyonun cerrahi olarak çıkartılıp, parçanın histolopatolojik olarak incelenmesi ile konulur. Böylece kanser ihtimali de dışlanmış olur.

Rahimde polip tedavisi?

Hastalarda şikayetlere yol açan rahim polipleri mutlaka cerrahi olarak çıkarılmalı yani polipektomi yapılmalıdır. Histeroskopi ile görüntülenerek endometriyal polipin çıkarılması işlemine polipektomi adı verilir. Rahimde polip ameliyatı sonrası hastaların yaklaşık %75’inden fazlasının şikayetlerinde düzelme görülür.

Risk Faktörleri Nelerdir?

  • Tamoksifen kullanımı (menapoz sonrası dönemdeki rahim polipi olan kadınların %2-36’sında tamoksifen kullanımı mevcuttur)
  • Obezite (vücut kitle indeksi 30 üzeri olan kadınlarda daha sık)
  • Menapozda hormon tedavisi alan kadınlar
  • Lynch ve cowden sendromu gibi ailesel polip sendromlarının olması
  • Endometriozis olması ve birden fazla polip varlığı poliplerin tekrarlaması açısından risklidir.

Sık Sorulan Sorular

Rahimde polip bitkisel tedavi ile geçer mi?

Rahim polipi tedavisi için eğer polip büyükse ve hastalarda kanser açısından riskli durum varsa hastaların ameliyat olması gereklidir. Bazı durumlarda özellikle adet olan, menapoz öncesi hastalarda hormonal değişime bağlı olarak polipler kendiliğinden kaybolabilir.

Dolayısıyla rahim polipleri tedavisi için önerilen bilimsel olarak kanıtlanmış bir bitkisel tedavi yoktur.

Rahim polipleri tedavi edilmezse ne olur?

Rahim poliplerinin %1 kadarında kansere ilerleme riski vardır.

Rahimdeki polip kendiliğinden düşer mi?

Bazen poliplerde kendiliğinden gerileme görülebilmektedir. Hangi durumlarda olduğu ise kesin olarak bilinmemektedir. 1 cm den büyük olan poliplerde genelde kendiliğinden gerileme görülmemektedir.

Rahim polipleri tekrarlar mı?

Malesef rahim polipleri tekrarlayabilir. Özellikle birden fazla polip olması ve hastanın endometriyozisinin olması durumları poliplerin tekrarlaması açısından riskin yüksek olduğu durumlardır.

Rahim polipleri gebeliğe engel mi?

Kısırlık nedeninin araştırılması sırasında ultrason ya da histeroskopi ile %6-8 sıklığında endometriyal polip tespit edilmektedir. Polip varlığının çocuk sahibi olmaya engel olmadaki yeri kesin olarak bilinmemektedir.

Ancak böyle vakalarda tüp bebek işlemine başlamadan önce polipektomi yapılması eğilimi vardır. Hastaların polipektomi sonrası gebe kalma oranında 2 kat artış olduğu gösterilmiştir.

Gebelikle beraber rahimde polip olması durumunda ise olumsuz yan etkiler ya da düşük olması gibi bir etki beklenmemektedir.

Rahip polibi için ne zaman doktora görünmek gerekir?

Menapzo sonrası dönemde vajinal kanama olması ve adet dönemleri arasında düzensiz kanama varlığında kadın doğum uzmanına muayene olmak gereklidir.

Transvajinal Ultrason rahim polipleri için kullanılır mı?

Transvajinal ultrason ile rahimde polip görüntülenebilir. Transvajinal ultrason rahim polipleri tanısında önemli yeri olan bir görüntüleme yöntemidir.

Kaynaklar:

  1. Endometrial polyps, Elizabeth A Stewart, MD, www.uptodate.com
  2. Endometrial polyps: Pathogenesis, sequelae and treatment, Njume Peter Nijkang, Lyndal Anderson, Robert Markham, and Frank Manconi, SAGE Open Med. 2019;
  3. https://radiopaedia.org/articles/endometrial-polyp