Emar çekimine hazırlanma süresince uyulması gereken bir dizi kural söz konusudur. Bununla birlikte aksi özel olarak belirtilmediği takdirde normal yeme ve içme rutinine devam edilebilir.
İşlem öncesinde tipik olarak hastanın uygun tıbbi gömleği giymesi ve manyetik görüntülemeyi etkileyebilecek nesneleri çıkarması beklenmektedir. Bahsi geçen nesneler şunlardır:
- Takı veya saç tokası,
- Gözlük ve saat,
- Peruk veya çıkarılabilir ek saç,
- Takma dişler ve işitme cihazları,
- Balenli iç çamaşırları,
- Metal parçacıklar içeren kozmetikler,
Sonrasında ise hasta, işlem için en uygun tipteki MR makinesine yatırılır. İşlem süresince hasta, doktorlar tarafından birebir izlenmektedir ve bu izleme MR cihazını da doğrudan gören camlı bir bilgisayar odasından gerçekleşmektedir.
Görüntüleme boyunca, emar cihazında bulunan özel bir mikrofon ve hoparlör sistemi sayesinde hastanın doktor ile kesintisiz iletişim kurması mümkün olmaktadır.
Bu sayede hastanın herhangi bir rahatsızlık hissetmesi ile prosedür durdurulabilir. Hastanın uzandığı MR masası hareketli bir sisteme sahiptir ve bu da işlem öncesi ve süresi boyunca hastanın çok daha konforlu olmasını sağlamaktadır.
Emar makinesi hastaların etrafında güçlü bir manyetik alan oluşturmakta ve radyo dalgalarını vücuda yönlendirmektedir. Prosedür ağrısızdır. Manyetik alanı veya radyo dalgalarını hastaların hissetmesi mümkün değildir.
Öte yandan işlem esnasında yüksek volümlü ve rahatsız edici emar sesi duyulabilmektedir. Bu, tarayıcı bobinlerindeki elektrik akımının açılıp kapanması sesidir ve cihazın normal çalıştığını göstermektedir.
Vuruş ve gümbürtü formunda tekrarlayan bu seslere karşı hastalara gürültü engelleyici kulaklıklar verilebilmektedir. İşlemin hemen ardından ise hasta günlük yaşamına devam edebilir.
Emar neden gece çekilir?
Emar, bir tür görüntüleme sistemi olarak kullanılan bir sözcüktür. Gece çekilmesinin sebebi, genellikle daha az gürültü ve daha az ışıkta çekim yapılmasını sağlamaktır.
Bu, görüntülerin daha net ve daha az gürültülü olmasını sağlar. Ayrıca, gece çekim yapılması, çekim yapılan alanın aydınlık olduğu zamanlarda daha az trafik ve insan etkisi altında olmasını sağlar, bu da çekimlerin daha temiz ve daha düzenli olmasını sağlar.
Temel nedenler;
1- Daha az yoğunluk: Gece geç saatlerde emar çekimleri yapmak, hastane ve kliniklerdeki yoğunluğun daha az olduğu saatlerde yapıldığından, randevular daha hızlı tamamlanabilir ve hastaların beklemesi azaltılabilir.
2- Hastaların daha rahat olması: Bazı hastalar emar çekimi sırasında kapalı alanda olma korkusu yaşayabilirler. Bu nedenle, gece çekimleri, hastaların daha rahat ve sakin olmalarını sağlayabilir.
3- Daha az hareket: Emar çekimi sırasında hastaların mümkün olduğunca hareketsiz olmaları gerekir. Gece geç saatlerde yapılan emar çekimleri, hastaların daha az hareket etmesini sağlar ve görüntülerin daha net olmasına yardımcı olur.
Emar Nedir?
Manyetik rezonans görüntüleme (MR), vücudun içinin ayrıntılı görüntülerini üretmek için güçlü manyetik alanların ve radyo dalgalarının kullanıldığı tarama türüdür. Emar taraması, vücuttaki organların ve yapıların çok net görüntülerini üreten ağrısız bir testtir.
Test sırasında, bu ayrıntılı görüntüleri üretmek için büyük bir mıknatıs, radyo dalgaları ve bir bilgisayar kullanılmaktadır.
X ışınları ise bu testte kullanılmamaktadır. Başta beyin olmak üzere vücudun birçok bölgesinde hastalıkların teşhisini doğrulamayı mümkün hale getiren emar, aynı zamanda tedavi takibinde de sıklıkla kullanılmaktadır.
Manyetik rezonans görüntüleme (MR) ile aşağıdakiler de dahil olmak üzere vücuttaki birçok yapı izlenip değerlendirilebilmektedir:
- Beyin ve çevresindeki sinir dokusu,
- Kalp, karaciğer, safra yolları, böbrekler, dalak, bağırsaklar, pankreas ve adrenal bezler,
- Göğüs dokusu,
- Omurga ve omurilik,
- Mesane ve üreme organları da dahil tüm pelvik bölgesi organ ve dokuları,
- Kan damarları,
- Lenf düğümleri,
İlaçlı emar nedir?
Bazı durumlarda MR incelemelerinde kontrast madde enjeksiyonu kullanılmaktadır. Bu maddenin vücuda enjekte edilmesinin hemen ardından, yakın bölgelerdeki su molekülleri tepkimeye uğramakta ve bu sayede manyetik özellikleri değişerek görüntü kalitesini artırmaktadır. Bu, tanısal görüntülerin duyarlılığını ve özgüllüğünü artırır.
İlaçlı emar taramasının hemen öncesinde enjekte edilen bu kontrast madde ile aşağıdakilerin görünürlüğü artırılabilmektedir:
- Tümörler,
- Enflamasyon,
- Enfeksiyon,
- Kan damarları,
İlaçlı emar görüntülemesine ihtiyaç duyulduğu durumlarda hastaya, el veya kol bölgesinden bir damara intravenöz kateter yerleştirilmektedir.
Bu sayede uygulanan serum ile kontrast maddeyi enjekte etmek mümkün olmaktadır. Kontrast maddeler oldukça güvenilir ilaçlardır ve mutlaka uzman bir hekim tarafından uygulanmalıdır.
İşlem sonrasında hafif ila şiddetli arasında değişen yan etkilerin meydana gelmesi söz konusu olabilse de ciddi reaksiyonlar oldukça nadir ortaya çıkmaktadır.
Emar kaç dk sürer?
Manyetik rezonans görüntüleme işlemi, taranacak bölgenin boyutuna ve çekilecek görüntü sayısına göre değişmekte birlikte ortalama 15 dakika ile 90 dakika arasında sürmektedir.
Burada önemli olan hastanın, verilen talimatlar dışında tamamen hareketsiz kalmasıdır. İşlem süresince MR tarayıcısının yarattığı güçlü manyetik alan, vücuttaki atomların aynı yönde hizalanmasına neden olur.
Radyo dalgaları daha sonra MR makinesine gönderilir ve bu atomları orijinal konumlarının dışına taşır. Radyo dalgaları kapatıldığında, atomlar orijinal konumlarına geri döner ve radyo sinyallerini yeniden gönderir. Bu esnada sinyaller, bir bilgisayar tarafından alınmakta ve bu sayede de incelenen vücut bölümünün bir görüntüsüne dönüşmektedir.
Elde edilen görüntü, eş zamanlı olarak uzman hekimler tarafından ilgili monitörden takip edilmektedir.
İşlem sonrasında bazı hastalarda uzun süreli yatmaya bağlı olarak baş dönmesi şikayeti görülebilmektedir. Bunu önlemek adına tarayıcı masasından kalkarken mutlaka yavaş hareket edilmelidir.
MR prosedürü için herhangi bir sakinleştirici alınmışsa, ilacın etkisi geçene kadar hastanın dinlenmesi tavsiye edilir. Bu noktada ayrıca araba kullanmaktan kaçınmak da önemlidir.
İlaçlı emarın çekildiği durumlarda ise alerjik reaksiyonlara karşı hasta uyarılmaktadır. İşlem sonrasında kontrast boyaya karşı kaşıntı, şişme, kızarıklık veya nefes almada zorluk gibi herhangi bir yan etki veya reaksiyon yaşanırsa mutlaka hekim ile iletişime geçilmelidir.
Emar sonucu kaç günde çıkar?
Prosedürün hemen ardından hastalar ve yakınları tarafından en çok merak edilen konu, sonuçların ne zaman çıkacağı ile ilgilidir. İşlemin ardından elde edilen verileri yorumlamak adına özel olarak eğitilen radyologlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu uzmanlar, tarama görüntülerini analiz edecek ve bulguları hastayı takip eden doktorla paylaşacaklardır.
Bir sonraki adımda ise hasta yeniden çağırılmakta ve olası probleme yönelik tedavi planlaması yapılmaktadır. Bu sürecin tamamlanması genellikle 1-3 günü bulabilmektedir.
Öte yandan ilaçlı emarın çekildiği durumlarda ise hastanın mevcut haline ve sorunun aciliyete göre sonuçların çıkma süresi değişebilmektedir.
Emara nasıl gidilir?
Manyetik rezonans (MR) görüntüleme çekimine hazırlanmak için yapabileceğiniz birkaç şey vardır:
1- Rahat, bol giysiler giyin. MR görüntüsünü etkileyebileceğinden, metal fermuarlı veya çıtçıtlı giysilerden kaçının.
2- Kalp pili veya anevrizma klipsi gibi herhangi bir metal implantınız varsa, bunlar MR görüntülemesini etkileyebileceğinden doktorunuzu bilgilendirin.
3- Özellikle MR görüntülemede kullanılabilecek kontrast maddelere karşı herhangi bir alerjiniz varsa doktorunuza bildirin.
4- Hamileyseniz veya hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız, doktorunuza bildirin. Tıbbi olarak gerekli olmadıkça hamilelik sırasında MR görüntüleme genellikle önerilmez.
MR Zararları?
Normal şartlarda oldukça güvenli olan ve herhangi bir riski bulunmayan MR, belli grup hastalar içinse kesinlikle tehlikeli sonuçlar doğurabilmektedir.
Tarama sırasında maruz kalınan manyetik alan, insan vücudu için herhangi bir sorun oluşturmasa da vücudunda bir sebeple metal bulunan hastalar için bu durum güvenlik tehdidi anlamına gelmektedir.
Öyle ki vücut içerisinde yer alan bu metal nesneler, işlem esnasında MR mıknatısı tarafından çekilebilmekte veya en azından görüntüyü bozabilmektedir. Bunun için hastanın, geçmiş operasyonları ve vücudunda bulunan metaller hakkında mutlaka hekimi bilgilendirmesi önemlidir.
Sahip olunan cihazlar hekim tarafından onaylanmadıkça, MR prosedürüne izin verilmemektedir.
Bu cihazlar şunları içerir:
- Metal eklem protezleri,
- Yapay kalp kapakçıkları ve kalp pili,
- İmplante edilebilir kalp defibrilatörü, ilaç infüzyon pompaları veya sinir uyarıcıları,
- Koklear implantlar ve rahim içi cihazlar,
- Vücut içerisinden çıkarılamayan mermi, şarapnel veya başka herhangi bir metal parçası,
- Bazı durumlarda dövme veya kalıcı makyaj boyası içerisinde yer alabilen metaller,
Hamilelik veya böbrek rahatsızlığı gibi daha spesifik durumlarda ise yine doktor kontrolünün ardından MR onayının verilmesi önemlidir.
Beyin emarı nasıl çekilir?
Beyin emarı (manyetik rezonans görüntüleme) çekimi, özel bir makine kullanılarak yapılır. Aşağıdaki adımlar genel olarak beyin emarı çekimi sürecini açıklamaktadır:
- Hazırlık: Çekim öncesinde hastanın tüm metal eşyalarını çıkarması gerekmektedir. Bu nedenle, hastaların çekim öncesi kıyafetleri, mücevherleri ve diğer metal eşyaları çıkarmaları istenir.
- Pozisyon alma: Hastalar, makinenin içine yatırılacakları bir masaya uzanırlar. Kafalarının etrafına bir kapak yerleştirilir.
- Makineye yerleştirme: Hastalar, kapak ile birlikte makinenin içine kaydırılır. Makinenin içinde bir ışık ve hava girişi sağlayan bir sistem vardır. Bu nedenle hastaların rahat bir şekilde nefes alması ve odada ışık görmesi mümkündür.
- Çekim süreci: Makine manyetik alanlar kullanarak kesitler halinde beyin resimlerini çeker. Bu işlem sırasında hastalar, makineye herhangi bir gürültü yapmayacak şekilde hareketsiz kalmalıdır. Makine, genellikle 30 ila 60 dakika arasında çalışır.
Belden emar nasıl çekilir?
Emar çekiminden önce, metal nesnelerin (örneğin takılar, saatler, kulaklık vb.) çıkarılması gerekir, çünkü manyetik alanda sıkışabilirler ve zarar verebilirler. Ayrıca, bazı durumlarda, hastanın önceden aç olması veya belirli bir kontrast madde enjekte edilmesi gerekebilir. Bu tür bilgileri doktorunuzdan öğrenebilirsiniz.
Emar çekimi sırasında, hasta bir masaya yatırılır ve makine, hastanın vücudunun belirli bir bölgesini tarar. Bu tarayıcı, vücudun manyetik alanı içindeki su moleküllerini hareket ettirerek görüntüleri oluşturur. Bu görüntüler daha sonra bir bilgisayarda işlenir ve radyoloji uzmanına sunulur.
Emar çekimi ağrısızdır ve genellikle 30-60 dakika sürer. Ancak, bazı insanlar için kapalı alan korkusu gibi bazı endişeleri olabilir.
Boyun emarı nasıl çekilir?
Boyun emarı çekilirken servikal bölgenin detaylı görüntülenmesi ve boyunda meydana gelen sorunların tespit edilmesi hedeflenmektedir.
Bunun için hasta MR yatağına uzanır ve başı, işlem için özel olarak ayarlanmış alana sabitlenir. Hastanın prosedür süresince kıpırdamaması oldukça önemlidir.
Bu şekilde yerleştirilen hastanın yattığı hareketli sedye, daha sonra MR cihazının içerisine doğru sürüklenmektedir. İşlem ortalama 15 dakika kadar sürmektedir.
Diz emarı nasıl çekilir?
İşlem sırasında problemli olan diz uygun pozisyona getirilir ve hasta bu şekilde hareketli sedye üzerinde konumlandırılır.
Sonrasında ise görüntü alınacak taraf sabitlenir ve hastanın işlem süresince yine hareketsiz olması beklenir. Prosedür boyunca hasta herhangi bir ağrı veya acı hissetmemektedir.
Hastanın bu süreçte kıpırdamamaya özen göstermesi doğru, yeterli ve detaylı bir görüntünün elde edilebilmesi açısından önemlidir.
Rahim emarı nasıl çekilir?
Pelvik bölgesinin görüntülendiği MR çekiminde, hasta ilk olarak diğer tüm MR prosedürlerinde olduğu gibi metal cihazlardan arındırılmaktadır. Daha sonra hastanın hareketli sedyeye uzanması ve sabit kalması beklenir.
Hastanın sırt üstü uzandığı işlem süresi ise yaklaşık 25-30 dakika civarında sürmektedir. Pelvik bölgede yer alan rahmin, olası hastalıklar adına incelenmesine yardımcı olan bu prosedürde, oldukça hızlı sonuç alınabilmektedir.
Yumurtalık, uterus incelemelerinde kadınların rahmini detaylı analiz etmeyi mümkün hale getiren MR görüntülemesi; rahim kanseri, miyom şüphesi, menopoz, adet düzensizliği gibi durumlarda istenebilmektedir.
Emarda sinyal artışı ne demek?
Manyetik rezonans (MR) görüntülemede sinyal yoğunluğu, tarayıcı tarafından algılanan MR sinyalinin gücünü ifade eder. Vücuttaki belirli bir bölgenin sinyal yoğunluğu, belirli maddelerin varlığı, dokunun oksijenlenme düzeyi ve dokunun yoğunluğu gibi bir dizi faktörden etkilenebilir.
Bir MR görüntüsünde sinyal yoğunluğundaki artışa genellikle hiper yoğunluk veya yüksek sinyal denir. Buna, görüntülenmekte olan dokuda yağ veya demir gibi belirli maddelerin varlığı da dahil olmak üzere çeşitli faktörler neden olabilir.
Aktif inflamasyon veya enfeksiyon bölgeleri gibi vücudun yüksek oksijenasyon seviyesine sahip bölgelerinde de sinyal yoğunluğunda bir artış görülebilir.
Öte yandan, hipointensite veya düşük sinyal olarak da bilinen sinyal yoğunluğunda bir azalma, yara dokusu veya fibroz bölgeleri gibi vücudun düşük oksijenasyon seviyesine sahip bölgelerinde görülebilir.
Genel olarak, MR görüntüleri üzerindeki sinyal yoğunluğu, görüntülenen dokunun doğası ve özellikleri hakkında önemli bilgiler sağlayabilir ve doktorların tanı koymasına veya en iyi tedavi yöntemini belirlemesine yardımcı olabilir.
Açık emar nedir?
Açık emar olarak adlandırılan işlemde, görüntüleri çeken emar makinesi tipi ifade edilmektedir. Tipik olarak açık bir MR cihazında, hastanın yatar pozisyondayken alt ve üst kısımlarına denk gelecek şekilde konumlanan ve arada uzanabilmeyi mümkün kılan geniş bir boşluğun bulunduğu iki düz mıknatıs bulunmaktadır.
Bu tasarım, her iki tarafta da açık alan kalmasını sağlamaktadır. Bu sayede insanların MR çekim süresi boyunca bunalmasının veya klostrofobi ataklarının açığa çıkmasının önünde geçilebilmektedir.
Öte yandan açık tip emar cihazlarının, geleneksel kapalı emar cihazları kadar net görüntüler çekemedikleri de bilinmektedir.
Kapalı MR makinesinde hastanın yattığı kısma denk gelecek şekilde bir mıknatıs halkası bulunmakta ve bu da görüntüleri detaylı almayı sağlamaktadır. Açık tiplere kıyasla daha dar bir alana sahip olan kapalı emarlarda bu darlık, tepeden tavan bölgesine dek devam etmektedir.
Bu, bazı insanlar için endişe ve rahatsızlığa neden olabilse de daha kaliteli görüntü almayı olası hale getiren bir özelliktir.
