Radyoloji uzmanı tarafından gerçekleştirilen akciğer tomografisi, hastanın genel sağlık durumuna ve olası rahatsızlığına bağlı olarak ilaçlı veya ilaçsız biçimde uygulanabilmektedir.
Kontrastsız tomografi söz konusu ise hastanın daha öncesinde bir hazırlık yapmasına gerek olmamakta ve yalnızca tarama başlamadan önce uygun hastane önlüğünü giyerek tüm takılarını çıkarmış olması yeterli sayılmaktadır.
Kontrast maddeli akciğer tomografisinde ise hastaya öncelikle damar yolundan ilgili ilaç verilmekte ve bu süreçte rutin kontroller yapılmaktadır. Bunun öncesinde, hastanın aç olması gerekmektedir.
Hasta, çekim için hazır hale geldikten hemen sonra tomografi cihazında yer alan masaya uzanmaktadır. Çekim süresince hareketsiz kalması beklenen hastadan aralarda nefesini tutması da istenebilmektedir.
Bazı durumlarda hastanın konforunu sağlamak ve hareket alanını kısıtlamak adına yardımcı ek aparatlardan da yararlanılabilmektedir. Herhangi bir ağrı veya acının hissedilmediği uygulama süresince hastanın, uzman hekim ile iletişim kurması mümkün hale getiren mikrofon ve hoparlör ise cihaz üzerinde yer almaktadır.
Hastanın hareket etmemesi ve çekim sırasında herhangi bir problemin oluşmaması durumunda, bir akciğer tomografisi yaklaşık 30 saniye ile birkaç dakika arasında tamamlanmaktadır.
Acil durumların söz konusu olduğu durumlara ve uygulamanın ilaçlı yapılıp yapılmadığına bağlı olarak ise bu sürede artış görülebilmektedir.
Akciğer tomografisi nedir?
Akciğer tomografisi, akciğerlerin kesitsel görüntülerinin elde edilmesini sağlayan bir tıbbi görüntüleme yöntemidir. Bu yöntem, röntgen ışınları veya bilgisayarlı tomografi (BT) kullanarak gerçekleştirilir.
Akciğer tomografisi, akciğerlerdeki lezyonlar, tümörler, enfeksiyonlar ve diğer anormallikleri tespit etmek için kullanılır. Ayrıca akciğer kanseri taraması için de kullanılabilir.
Bu işlem için, hasta bir makinenin içine uzanır ve makine, röntgen ışınları veya BT kullanarak akciğerlerin kesitsel görüntülerini oluşturur. Bu görüntüler, bir bilgisayar programı tarafından işlenerek üç boyutlu bir görüntü oluşturulur ve tıbbi personel tarafından incelenir.
Akciğer tomografisi, ilaçlı tomografi olarak da bilinen ve vücuda kontrast madde verilmesini kapsayan bir yöntem olmakla birlikte bazı zamanlarda ilaçsız olarak da uygulanabilmektedir.
Akciğer tomografisi neden çekilir?
Genel anlamda göğüs bölgesindeki organların değerlendirilmesini sağlayan akciğer tomografisi, aşağıdakileri de kapsayan birçok konuda teşhis koymak adına günümüzde en çok tercih edilen yöntemdir:
- Nedeni açıklanamayan ve geçmeyen göğüs ağrısının,
- Tümörler ve lezyonlar,
- Ağızdan kan gelmesi,
- Nefes darlığı,
- Enfeksiyonlar,
- İntratorasik kanama,
- Travma ve yaralanmalar,
Yapılan fizik muayene veya röntgen testinin ardından ortaya çıkan şüpheli durumları netleştirmek amacıyla uygulanan akciğer tomografisi, birçok anlamda yönlendirici bir tekniktir.
Mevcut tümörlerin uygulanan tedaviye yanıt verip vermediği tespit etmek, akciğerlerin çevresindeki sıvı birikmesi durumunu incelemek, tüberküloz, amfizem ve pnömoni gibi akciğer rahatsızlıklarını teşhis etmek ve radyasyon tedavisi gibi gelecekteki tedavilerin planlanmasına yardımcı olmak adına bu prosedüre başvurulabilmektedir.
Bu görüntüleme yöntemi aynı zamanda torasik organların veya tümörlerin biyopsileri sırasında iğneleri yönlendirmek için de kullanılabilmektedir.
Laboratuvar incelemesinin mümkün olabilmesi adına ilgili bölümden doku parçası alınmasını içeren biyopsi süresince, göğüsten sıvı alınmasına yardımcı olması adına bilgisayarlı tomografiden yararlanılabilmektedir.
Akciğer tomografisi fiyat?
Birçok hastalığın önlenmesinde, tespit edilmesinde ve yönetilmesinde yardımcı olan akciğer tomografisi fiyatları, uygulamanın yapılacağı hastane veya görüntüleme merkezine göre değişiklik göstermektedir.
Durumları önlemeye, tespit etmeye, tedavi etmeye veya yönetmeye yardımcı olacak bu testler hakkında detaylı bilgi ise ilgili merkezlerin radyoloji veya danışma birimlerinden alınabilmektedir.
Sağlıklı akciğer tomografisi nasıl görünür?
Sağlıklı bir akciğer tomografisinde, elde edilen görüntünün tamamen siyah olması gerekmektedir. Bu prosedürde yararlanılan X ışınları kemikleri beyaz olarak göstermekte, ancak akciğerler siyah renkte ekrana yansımaktadır.
Buna göre, akciğerde herhangi bir şeffaflığın, lekenin veya dumanlı görünümün olmaması, bu organların tamamen normal ve sağlıklı olduğuna işarettir. Nitekim, katı, buzlu cam görünümlü ve yarı şeffaf lekeler çoğunlukla akciğer nodüllerinin olduğunu göstermektedir.
Kanserli akciğer tomografisi nasıl görünür?
Akciğerde kanser oluşumunun söz konusu olduğu durumlarda, normal şartlarda tomografide tamamen siyah görünmesi gereken organ içerisinde düzensiz konturlu ve beyaz leke görüntülerine rastlanmaktadır.
Kanser şüphesi taşıyan bu lezyonların varlığında, iyi huylu nodülleri ve kanserli dokuları ayırt etmek ise ancak uzman bir hekim tarafından mümkün olmaktadır. Detaylı yapılan incelemelerde varsa metastazlar da tespit edilebilmektedir.
Bu prosedürün yanı sıra akciğer kanseri tanısı koyabilmek adına manyetik rezonans görüntüleme (emar), pozitron emisyon tomografisi, kan ve balgam testleri de sıkça başvurulan yöntemlerdir.
Akciğer tomografisi zararlı mı?
Bilgisayarlı tomografi (BT) bugünün tıp camiasında akciğere dair hastalıkların görüntülenmesinde oldukça önemli bir tanı yöntemidir.
Ancak uygulamanın yol açtığı radyasyon maruziyeti ve buna bağlı artan kanser riski, hastalar için birtakım endişelerin oluşmasına yol açmaktadır. Radyasyonun kanser riskini artırdığı eşik düzeyi yapılan çalışmalarda net olarak bilinmemekle birlikte, kanser riski ile radyasyon dozu arasındaki ilişkinin genellikle doğru orantılı olduğu bildirilmektedir.
Bununla birlikte akciğer tomografisinde maruz kalınan radyasyon dozu 5-7 mSv düzeyindedir.
Öte yandan bu prosedür ile artması muhtemel olan bir diğer risk ise tiroid ve meme dokusunun maruz kaldığı radyasyonun sonuçlarıdır.
Ancak, radyasyonun vücuttan dışkı ve idrar yolu ile atımının mümkün olduğu unutulmamalı ve gereksiz tekrarlanmamak şartı ile bu testin birçok hastalığın erken tanı ve tedavisinde yol gösterici olduğu unutulmamalıdır.
Tanısal X ışınlarından gelen radyasyonun kansere neden olduğuna dair kesin bir kanıt olmamasına rağmen, diğer kaynaklardan gelen radyasyona maruz kalan büyük popülasyonlar üzerinde yapılan bazı araştırmalar, kanser riskinde hafif artışlar göstermiştir.
Bununla birlikte, sigara içenlerin akciğer kanseri geliştirme riski çok daha fazladır. Buna göre uzman hekim yönlendirmelerine birebir uyulduğu takdirde, akciğer tomografisinin kalıcı ve yıkıcı bir zararı olduğundan söz etmek pek de mümkün değildir. Yine de bu prosedürün yılda 2 defadan fazla uygulanması tavsiye edilmemektedir.
Akciğer tomografisinin kontrast madde ile uygulanması sonucunda ise bazı hastalarda alerjik reaksiyonlar meydana gelebilmektedir.
Özellikle böbrek problemleri bulunan hastaların uygulama öncesinde mutlaka doktora bilgi vermesi önemlidir. Nadir durumlarda, kontrast madde böbrek yetmezliğine neden olabilir.
Bu, özellikle hastanın altta yatan böbrek sorunları olduğunda veya uzun süre susuz kalmasına bağlı olarak meydana gelmektedir.
İlaçlı akciğer tomografisi neden istenir?
Bazı durumlarda daha net sonuç almak için hastanın ilaçlı akciğer tomografisi istenebilmektedir. Bunun için çekimden önce hastaya “kontrast madde” adı verilen ilaçlı bir boya enjekte edilir.
Bunun amacı çekim yapılacak bölgeden daha net sonuçlar almaktır. İlaçlı akciğer tomografisi çoğunlukla cerrahi operasyonlar ve biyopsi öncesinde istenmektedir.
Kontrast madde sayesinde kanserin ve kanser tedavisinin ilerleyişinin daha net izlenmesi de mümkün olmaktadır. Bununla birlikte var olan herhangi bir yaralanma veya kanama da kontrast madde ile çok daha detaylı gözlemlenebilmektedir.
İç kanama, akciğer bölgesindeki travmalar ve iç organ hastalıklarının tespiti sıklıkla kullanılan bu prosedürün ilaçlı veya ilaçsız tüm versiyonları, radyoloji birimleri tarafından gerçekleştirilmekte ve değerlendirilmektedir.
İlaçsız akciğer tomografisi acıtır mı?
Diğer tüm görüntüleme yöntemlerinde olduğu gibi bu işlemde de hastaya herhangi bir şekilde ağrı veya acı verecek bir uygulama bulunmamaktadır.
Bunun dışında iğne biyopsileri, kateter yerleştirme, sıvı drenajı ve kanal veya damar stentleme gibi bir dizi minimal invaziv prosedüre rehberlik etmesi amacıyla uygulanan tomografi yöntemlerinde ise hastanın konforunu sağlayacak ve ağrı oranını en aza indirecek önlemler mutlaka alınmaktadır.
Akciğer tomografisi hangi bölüm bakar?
Bu inceleme genellikle radyoloji bölümü tarafından yorumlanır. Radyoloji uzmanları, tıbbi görüntüleme testlerini yorumlama konusunda eğitimli ve uzmanlaşmıştır ve bu nedenle akciğer tomografisi sonuçlarını yorumlama konusunda en uygun uzmanlardır. Ancak, bazı durumlarda, göğüs hastalıkları uzmanları veya diğer tıbbi uzmanlar da bu işlemin sonuçlarını yorumlayabilirler.
Akciğer tomografisi sonucu yorumlama?
Akciğer tomografisi sonuçları, akciğerlerin boyutu, şekli ve görüntülerindeki anormalliklerin ayrıntılı bir değerlendirmesini içerir.
Raporlar, birçok farklı terim ve sembol içerebilir ve bu nedenle bir doktorun bu sonuçları doğru bir şekilde yorumlaması için özel bir eğitim alması gerekebilir.
Akciğer tomografisi kaç günde çıkar?
Akciğer tomografisi sonuçları, çekim işlemi tamamlandıktan sonra birkaç gün içinde çıkar. Ancak, bu süre değişebilir ve sonuçların ne kadar sürede çıkarılacağına hastanenin veya sağlık kuruluşunun çalışma protokolleri, yoğunluğu ve ilgili doktorların yoğunluğu gibi faktörler etki edebilir.
Genellikle sonuçlar, çekim yapıldıktan sonraki 1-3 gün içinde hastanın doktoruna ulaştırılır.
