Genel olarak, 7 cm’nin üzerindeki böbrek kistleri, daha fazla büyüme ve komplikasyon riski taşıdıkları için cerrahi müdahale gerektirebilir. Ancak, bazı durumlarda daha küçük kistler bile semptomlara neden olabilir ve cerrahi müdahale gerektirebilir.
Bu nedenle, böbrek kistlerinin boyutuna ve hastanın semptomlarına bağlı olarak bir uzman doktor tarafından detaylı bir değerlendirme yapılması ve tedavi planı belirlenmesi önemlidir.
4 cm’den küçük kistler için kistin çıkarıldığı kısmi bir ameliyat önerilir. Sınıflandırmada bosniak 3 veya bosniak 4 olan kistlerin ameliyatla çıkarılması önerilir.
Kistleriniz kanserli değilse ancak çok ağrılıysa, minimal invaziv cerrahi uygulayabilir.
Alternatif olarak, kistin boşaltılmasını ve ardından içindeki sıvının alkollü bir solüsyonla değiştirilmesi önerebilir. Bu dokuyu sertleştiren ve kistin tekrar büyümesini önlemeye yardımcı olan basit bir prosedürdür.
Şiddetli bir enfeksiyonunuz varsa veya böbrek fonksiyonunuzu kaybettiyseniz, ancak diğer böbreğiniz hala iyi çalışıyorsa, yetersiz çalışan böbreğin tamamen çıkarılması önerilebilir.
Bu durum tekrarlayan böbrek enfeksiyonu riskinizi veya olabilecek kanserli yapıları önlemeye yardımcı olabilir.
Böbrek kisti nedir?
Böbrek kistleri böbreğin birinde veya her ikisinde oluşan içi sıvı dolu kese benzeri oluşumlardır. Şekilleri genelde oval veya yuvarlaktır.
Böbrek kist boyutları nohut tanesinde büyük bir ceviz tanesine kadar olabilir. Bu kistler basit böbrek kisti olarak da adlandırılabilir.
İnsanlar yaşlandıkça, böbreklerin yüzeyinde veya nefronlarında kistler oluşabilir. Basit böbrek kisti genellikle komplikasyonlara ve böbrek büyümesine neden olmaz. Böbrek fonksiyonlarını hiçbir şekilde etkilemez.
Bununla birlikte, çok büyürlerse ağrıya, enfekte olmasına veya başka semptomlara neden olabilirler.
Basit böbrek kistleri, polikistik böbrek hastalığına bağlı oluşan kistlerden farklıdır.
Polikistik böbrek hastalığı, çok sayıda kiste neden olabilen, böbrekleri büyütebilen ve böbrek fonksiyonlarını etkileyebilen genetik bir hastalıktır.
Böbrek kisti belirtileri nelerdir?
Çoğu basit böbrek kisti asemptomatiktir, yani herhangi bir belirtiye neden olmazlar.
Kistler, yırtılırlarsa (açılırlarsa), kanamaya başlarlarsa, enfekte olurlarsa veya karın içindeki diğer organları itecek kadar büyürlerse bir problem haline gelirler.
Basit böbrek kistleri semptomlara neden olduğunda şunları içerebilir:
- Kaburgalar ile kalça, mide veya sırt arasındaki tarafta ağrı
- Kist enfekte olursa ateş
- Sık idrara çıkma
- İdrarda yanma, kan veya koyu renkli idrar
- Yüksek tansiyon
Kistin bulunduğu yere bağlı olarak, böbreğin nasıl çalıştığını etkileyebilir. Ayrıca kist böbreğin kandan fazla sıvıyı filtrelemesini engelliyorsa, bir tür yüksek tansiyona da yol açabilir.
Böbrek kisti patlaması belirtileri nelerdir?
Böbrek kisti patlaması nadir görülen bir durumdur, ancak bazı belirtileri şunlar olabilir:
1- Şiddetli sırt ağrısı: Böbrek kisti patlaması sırt bölgesinde şiddetli ağrıya neden olabilir. Ağrı ani olarak başlayabilir ve zamanla artabilir.
2- Kanlı idrar: Patlama sonucu böbrekte kanama oluşabilir ve idrarda kan görülebilir.
3- İdrar yaparken ağrı: Patlamaya bağlı olarak idrar yolu enfeksiyonu oluşabilir ve bu durum idrar yaparken ağrıya neden olabilir.
4- Yüksek ateş: Böbrek kisti patlaması sonucu enfeksiyon oluşabilir ve bu durum yüksek ateşe neden olabilir.
5- Bulantı ve kusma: Şiddetli sırt ağrısı ve diğer semptomlar bulantı ve kusmaya neden olabilir.
Böbrek kisti patlarsa ne olur?
Böbrek kisti patlaması, genellikle ağrıya, kanama ve enfeksiyona neden olabilir. Ancak, kistin büyüklüğüne ve patlama şekline bağlı olarak sonuçlar değişebilir.
Kist patlaması ani ve şiddetli ağrıya neden olabilir. Ayrıca, kistin patlaması ile birlikte, kanama da oluşabilir. Kanama, idrarınızda kan görmenize neden olabilir veya karında ağrıya neden olabilir. Kist patlaması ayrıca enfeksiyona da neden olabilir. Enfeksiyon, yüksek ateş, titreme ve idrarda kan görülmesi gibi belirtilere neden olabilir.
Böbrek kisti kaç mm tehlikelidir?
Böbrek kistleri genellikle iyi huylu olduklarından, boyutlarına bağlı olarak tehlikeli olabilirler. Böbrek kistleri genellikle 1 ila 5 cm arasında değişir ve bu boyutların çoğu tehlikeli değildir.
Ancak, kistlerin boyutları büyüdükçe, böbrek fonksiyonlarını bozabilir ve ağrıya veya kanama gibi semptomlara neden olabilir. Büyük kistler böbreklerin normal şekilde çalışmasını engelleyebilir ve sonuçta böbrek yetmezliğine yol açabilir.
Böbrek kisti ağrı yapar mı?
Büyük olmayan kistler genellikle böbrek kisti olanlar tarafından fark edilmez. Kistin boyutu büyüdükçe ağrı görülme ihtimali yüksektir. Basit böbrek kisti çoğu zaman zararsızdır.
Böbrek kisti bazı durumlarda ağrıya neden olabilir. Böbrek kistleri genellikle ağrısızdır ve çoğu kişi hiçbir semptom yaşamaz. Ancak bazı durumlarda, kist büyüdükçe veya çevre dokulara baskı yapmaya başladığında ağrıya neden olabilir.
Böbrek kisti ağrısı genellikle sırt bölgesinde veya yanlarda hissedilir ve şiddeti değişebilir. Ağrı yanma, keskin veya sancı şeklinde olabilir. Böbrek kisti ayrıca böbrek yetmezliği, kanama veya enfeksiyon gibi ciddi sağlık sorunlarına da yol açabilir, bu nedenle herhangi bir ağrı veya diğer semptomlar durumunda doktorunuza danışmanız önemlidir.
Böbrek kisti kimlerde görülür?
Böbrek kistleri, herhangi bir yaşta herhangi bir kişide görülebilir. Ancak, genellikle 50 yaşın üzerindeki insanlarda daha sık görülür.
Böbrek kistleri çoğu zaman belirti vermez ve tesadüfen yapılan bir ultrason ya da tomografi sırasında keşfedilir. Bazen de ailevi yatkınlık ya da genetik faktörler nedeniyle bazı kişilerde daha sık görülebilir.
”İleri yaşlarda basit böbrek kistleri görülme olasılığı daha yüksektir; 50 yaş ve üzerindeki kişilerde yaklaşık her 5 kişiden 1’inde böbrek kisti vardır.”
Çoğu insanın sadece 1 böbreğinde kist vardır, ancak yaşlandıkça kist sayısı ve ikinci böbrekte görülme olasılığı artar.
Böbrekte kist neden olur?
Böbrek kistleri genellikle bilinmeyen nedenlerden dolayı oluşur ve çoğunlukla herhangi bir belirti vermeden tesadüfen keşfedilir. Ancak, bazı nedenler böbrek kistlerinin oluşumuna katkıda bulunabilir:
- Yaş: Böbrek kistleri genellikle 50 yaşın üzerindeki insanlarda daha sık görülür.
- Genetik faktörler: Ailede böbrek kistleri varsa, kişinin bu duruma yatkınlığı daha yüksek olabilir.
- Polikistik böbrek hastalığı: Bu kalıtsal bir hastalıktır ve böbreklerde çok sayıda kist oluşmasına neden olabilir.
- Böbrek yaralanmaları: Böbreklere yönelik travma veya yaralanmalar, kist oluşumuna neden olabilir.
- İlaç kullanımı: Bazı ilaçların uzun süreli kullanımı, böbrek kistleri oluşumuna neden olabilir.
- Diyaliz tedavisi: Uzun süreli diyaliz tedavisi gören kişilerde böbrek kistleri oluşabilir.
Böbrek kistlerinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Kalıtsal bir rahatsızlık değildir.
Bu kistler, bir nefronun tüpü büyümeye ve sıvı ile dolmaya başladığında ortaya çıkar. Tübüllerdeki yaralanma veya mikroskobik tıkanıklıkların bazı basit böbrek kistlerinin gelişmesine yol açabileceği düşünülmektedir.
Basit böbrek kistleri, insanlar yaşlandıkça görülme olasılığı artar. Aslında, 40 yaşın üzerindeki yetişkinlerin yüzde 25’e kadarı ve 50 yaş üzeri olanların yarısı bir noktada basit böbrek kistleri geliştirir.
Erkeklerde görülme olasılığı kadınlara göre daha yüksektir.
Böbrek kistleri nasıl teşhis edilir?
Basit böbrek kistleri genellikle semptomlara neden olmaz, bu nedenle hekimler başka bir nedenle görüntüleme testi yaparken genellikle basit böbrek kistleri bulurlar. Böbrek kisti olanlar bu durumu fark etmeyebilirler.
Basit böbrek kistlerini teşhis etmek için kullanılan en yaygın testler şunları içerir:
1- Ultrason: Yüksek frekanslı ses dalgaları vücud içi görüntüleri oluşturur. Böbrek ultrasonu ile kistler incelenebilir.
2- Bilgisayarlı tomografi (BT): X-ışınları ve bilgisayarlar vücudun enine kesitinin görüntülerini üretir. Taramalar, yalnızca sıvı dolu kistleri katı kütlelerden ayırt etmek için iyotlu kontrast enjeksiyonu gerektirir.
3- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): Mıknatıslar, radyo dalgaları ve bir bilgisayar, vücudun içinde görüntüler oluşturur. Sıvı ve katı kütlelerle dolu kistler arasındaki farkı anlatmak için de kullanılabilirler. İyotlu kontrast gerektirmedikleri için iyot alerjisi olan hastalarda MR kullanılır.
4- Kan tahlili: Böbreklerin fonksiyonunu kontrol eden basit bir kan testi.
5- İdrar tahlili: Bir idrar örneğinden idrar içeriğini gösteren tahlildir.
Böbrekte kist tehlikeli mi?
Basit böbrek kistlerinin çoğu nadir durumlarda ortaya çıktığından dolayı, genellikle komplikasyonlara veya sorunlara neden olmazlar. Çoğu tehlikeli değildir.
Basit böbrek kistlerinin olabilecek komplikasyonları şunlar olabilir:
- Rüptüre kistler
- Enfekte kistler
- İdrar tıkanıklığının neden olduğu şişmiş böbrekler
Komplikasyonlar meydana geldiğinde semptomlar artabilir ve bu durumda hekime muayene olmak gerekir.
Böbrek kisti nasıl tedavi olur?
”Birçok durumda basit böbrek kistlerinin tedavi edilmesine gerek yoktur. Böbrek kisti olanlar da kist başka bir organa çok fazla baskı yapıyorsa veya böbreğin çalışmasını etkiliyorsa, kisti küçültmek veya çıkarmak gerekebilir.”
Basit böbrek kistlerini tedavi etmek için en sık kullanılan 2 yöntem vardır:
Aspirasyon ve skleroterapi: Hekim kisti delmek ve sıvıyı boşaltmak için derinin altına uzun bir iğne sokar. Daha sonra kisti küçültmek için güçlü bir solüsyon enjekte edilir. Gerekirse bu prosedür tekrar edilebilir.
Ameliyat: Bir kisti çıkarmak için yapılan böbrek kisti ameliyatı, genellikle karındaki küçük deliklerden sokulan ince aletler kullanılarak laparoskopik olarak yapılabilir. Ameliyat sırasında önce kist boşaltılır ve ardından kisti kesilir veya yakılır.
Böbrekteki kiste ne iyi gelir?
Böbrek kistlerinin tedavisi, kistlerin boyutuna, sayısına ve semptomlara bağlı olarak değişebilir. Bazı durumlarda, sadece düzenli takip önerilirken, diğer durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Kistlerin büyümesini engellemek ve semptomları hafifletmek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapılabilir. Örneğin, tuz alımını sınırlamak, düzenli egzersiz yapmak, sigara içmemek, alkol tüketimini sınırlamak ve sağlıklı bir diyet uygulamak kistlerin büyümesini engelleyebilir ve böbrek sağlığınızı koruyabilir.
Basit böbrek kistleri önlenebilir mi?
Basit böbrek kistleri önlenemez. Bol su içerek ve günde 2.300 mg’dan az sodyum (51 yaşından büyükseniz, yüksek tansiyonunuz veya uzun süreli böbrek hastalığınız varsa 1.500 mg’dan az) kullandığınızdan emin olarak riskinizi azaltabilirsiniz.
Böbrekte kist kanser midir?
Bu kistlerin kansere dönüşme riski, adını ünlü Radyolog Morton Bosniak’tan alan Bosniak (Boşnak) sınıflandırması kullanılarak sıralanır.
Sıralamalar aşağıdaki gibidir;
Boşnak 1 (Bosniak): %1’den az kanser riski, takip gerekmez.
Boşnak 2 (Bosniak): %5’ten az kanser riski, takip gerekmez.
Boşnak 2F (Bosniak): %5 kanser riski, durumu değerlendirmek için takip gereklidir.
Boşnak 3 (Bosniak): %50 kanser riski, kisti test etmek veya çıkarmak için ameliyat gereklidir.
Boşnak 4 (Bosniak): %80 – %95 kanser riski, kistin çıkarılması için böbrek kisti ameliyatı gereklidir.
Bu kistler takip edilmeli mi?
Bir uzmanın böbrek kistlerinin tipini ve yerini değerlendirmesi çok önemlidir. Genellikle kistin duvar kalınlığı, kalsifikasyonlar, sıvı yoğunluğu ve düzensiz sınırları gibi böbrek kanseri ile ilişkili olma olasılığını artıran özellikler vardır.
Ürologlar, kistler için Bosniak adı verilen bir derecelendirme sistemi kullanırlar (bunu ilk tarif eden doktorun adını almıştır). Yüksek Bosniak dereceleri, böbrek kanseri İie ilişkili olma ihtimalini artırır.
Bosniak 1. derece kistleri hemen hemen her zaman iyi huyludur (kanser değil).
Çoğu zaman Bosniak 2 veya 2F kistleri için ultrason testleri arasında 6-12 ay bırakılmasını önerilir.
Birden fazla kistim varsa ne olur?
Çoklu kistler, sağlıklı böbrek dokusunu yok eden polikistik böbrek hastalığı gibi genetik bir durumu gösterebilir. Bunu teşhis etmek için aile geçmişiniz gözden geçirecek ve kist aramak için ultrason veya tomografi taramaları yapılacaktır.
Genetik bir böbrek rahatsızlığı teşhisi konulursa, böbrek yetmezliği olasılığı vardır. Bu fonksiyon kaybı, diyalize veya böbrek nakli ihtiyacına neden olabilir.
Kistlerin büyümesini kontrol altında tutmak için ağrı veya tansiyon ilaçları almanız ve kist drenaj prosedürleri uygulamanızı önerilebilir.
Ayrıca böbreklerinizdeki baskıyı azaltan ve kan basıncınızı düşüren bir beslenme planı oluşturmanız faydalı olabilir.
Sonuç olarak;
Basit böbrek kistleri genellikle zararsız ve tedavi gerektirmeyen kistlerdir.
Böbrek içinde kan veya idrar tıkanıklığı nedeniyle tedaviye ihtiyaç duyulan durumlarda iyileşme söz konusudur.
Basit böbrek kistleri yaşlı popülasyonlarda yaygındır. Büyük bir kist, büyüklük ölçüsü değil, ağrı, böbrek şişmesine neden olan idrar tıkanıklığı veya idrarda kan gibi kistin neden olduğu sorunların bir ölçüsüdür. Kistler de enfekte olabilir.
Bununla birlikte, çoğu kistin hiçbir semptomu veya sorunu yoktur. Çoğu kist başka amaçlar için abdominal görüntüleme yapılmadıkça tespit edilemeyebilir.
İdrarınızda kan görürseniz veya sırtınızda ve yanlarınızda ağrı varsa, özellikle de ateş varsa, her zaman tıbbi yardım almalısınız. Bu, acil tedavi gerektiren bir böbrek enfeksiyonunu gösterebilir. Ailesinde PKD öyküsü olan kişilerin özellikle dikkatli olmaları gerekir.
