Sedim değerleri normal olarak 0-20 mm/saat arasında olmalıdır, ancak kanser hastalarında bu değerler 40 mm/saat veya daha yüksek olur.
Ancak, sadece sedim yükselmesi kanserin varlığının bir göstergesi değildir.
Çünkü sedimantasyon yükselmesi, diğer birçok nedenlerle de gerçekleşebilir, örneğin; inflamasyon, enfeksiyon, romatoid artrit, lupus gibi rahatsızlıklar.
Kanser hastalarında eritrosit sedimantasyon oranı yani kırmızı kan hücresi sedimentasyon hızı artabilir.
Eritrosit sedimantasyon oranı, inflamasyon, enfeksiyon veya kanser gibi hastalıkların varlığının belirtisi olarak kabul edilir.
Bu nedenle, sedim yükselmesi kanserin varlığının bir göstergesi olarak kabul edilir ancak tek başına yeterli bir tanı aracı değildir. Kanser tanısı koymak için diğer tetkikler ve incelemeler de yapılması gerekir.
Sedimantasyon nedir?
Sedimantasyon, kırmızı kan hücrelerinin (eritrositler) bir saat içinde test tüpünün dibine yerleşme hızını ölçen bir kan testidir.
Yüksek sedimantasyon, vücuttaki iltihabı gösterebilir ve enfeksiyonlar, otoimmün bozukluklar ve kanser dahil olmak üzere çeşitli hastalıkların bir işareti olabilir.
Kesin bir tanı testi değildir ve tanı koymak için diğer testlerle birlikte kullanılmalıdır.
Sedimantasyon yüksekliği nedir?
Yüksek sedim, vücutta artan bir iltihaplanma seviyesini gösterir. Yüksek bir sedim’e enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar, kanserler ve altta yatan diğer sağlık sorunları dahil olmak üzere çeşitli koşullar neden olabilir.
Doktorunuz, yüksek sedimantasyon’un nedenini belirlemeye yardımcı olmak için tam kan sayımı (CBC) gibi diğer testleri kullanacaktır.
Sedimantasyon kaç olmalı?
Sedimantasyon, yaş, cinsiyet ve genel sağlık dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden etkilenir ve bu nedenle normal aralık değişebilir.
Genel olarak normal sedimantasyon değerleri aşağıdaki gibidir:
Kadınlar için: 0-20 mm/saat
Erkekler için: 0-15 mm/saat
Ancak, bunların genel yönergeler olduğunu ve laboratuvara, sedimantasyonu ölçmek için kullanılan yönteme ve diğer faktörlere bağlı olarak biraz değişebileceğini unutmamak gerekir.
Sedimantasyon yüksekliği belirtileri?
Sedimentasyon yüksekliği genellikle belirti vermeyen bir durumdur. Ancak, sedimantasyon yüksekliği olan bazı kişilerde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Ateş
- Yorgunluk
- Ağrılı eklemler
- Şişkinlik
- İştahsızlık
- Kilo kaybı
- Anemi (kan yoksunluğu)
Ancak, bu belirtiler sedimantasyon yüksekliği olan kişilerde görülmeyebilir veya başka nedenlere de bağlı olabileceğinden sedim yüksekliği nedeniyle oluşabilecek belirtileri tek başına tanılamaz.
Sedim yüksekliği nedeniyle oluşabilecek belirtileri tanılamak için diğer tetkikler ve incelemeler yapılması gerekir.
Sedimantasyon yüksekliğinin zararları?
Sedimentasyon yüksekliği genellikle kendiliğinden geçen bir durumdur ve zararlı bir etkisi yoktur.
Ancak, sedimantasyon yüksekliği olan kişilerde inflamasyon, enfeksiyon, kanser gibi birçok ciddi rahatsızlıkların varlığının belirtisi olarak kabul edilir.
Bu nedenle, sedimantasyon yüksekliği olan kişilerde ciddi rahatsızlıkların varlığının araştırılması ve tedavi edilmesi gerekir.
Ayrıca, sedim yüksekliği olan kişilerde yapılan tedavilerin etkisi de takip edilmelidir, çünkü sedimantasyon yüksekliği olan kişilerde tedavinin etkisi sedim değerlerinde azalma ile gösterilir.
Bu nedenle sedimantasyon yüksekliği olan kişilerde ciddi rahatsızlıkların varlığının araştırılması, tedavi edilmesi ve tedavinin etkisinin takip edilmesi gerekir.
Sedimantasyon testi nedir?
Sedimantasyon testi, vücudun inflamasyon ya da enfeksiyon durumunda eritrositlerin (kırmızı kan hücreleri) ağırlık nedeniyle hızla sedimente (tabana doğru çökme) olduklarını ölçen bir laboratuvar testidir.
Bu test genellikle iltihaplı hastalıkların varlığını veya ağırlığını tespit etmek için kullanılır.
Sedim testi, genellikle kan örneği alınır ve daha sonra laboratuvarda örnek birkaç saat boyunca izlenir. Eritrositlerin çökme hızı ölçülür ve sedimantasyon değeri elde edilir.
Bu değer, genellikle mm/saat cinsinden ölçülür. Sedim değeri normal olarak 0-20 mm/saat arasındadır.
Kanda sedim neden istenir?
Sedimantasyon testi çeşitli nedenlerle istenebilir:
- Enflamasyon veya enfeksiyonu değerlendirmek için: Sedimantasyon testi, vücutta iltihaplanma veya enfeksiyon varlığını tespit etmek için yaygın olarak kullanılır. Yüksek sedim değerleri, romatoid artrit, lupus veya inflamatuar barsak hastalığı gibi durumların varlığını gösterebilir.
- Hastalık aktivitesini izlemek için: Sedim testi, romatoid artrit veya lupus gibi bazı hastalıkların aktivitesini izlemek ve tedavilerin etkinliğini değerlendirmek için de kullanılabilir.
- Kanser varlığını tespit etmek için: Bu test, kanserin, özellikle multipl miyelom veya lenfoma gibi kanla ilgili kanserlerin varlığını tespit etmek için kullanılabilir.
- Diğer durumları tespit etmek için: Bu test, anemi, polisitemi veya kan pıhtılaşma bozuklukları gibi diğer durumları tespit etmek için de kullanılabilir.
- Semptomları değerlendirmek için: Ateş, eklem ağrısı, yorgunluk gibi çeşitli durumların neden olabileceği semptomları değerlendirmek için sedim testi istenebilir.
Bir sedim testi sırasında ne olur?
Sedimantasyon testi sırasında, bir sağlık uzmanı tarafından hastadan küçük bir kan örneği alınır. Kan örneği daha sonra uzun, ince bir tüpe yerleştirilir ve genellikle bir saat olmak üzere bir süre rahatsız edilmeden beklemeye bırakılır.
Bu süre zarfında kırmızı kan hücreleri (eritrositler) doğal olarak tüpün dibine yerleşir. Kırmızı kan hücrelerinin tüpün tepesinden yerleştiği mesafe daha sonra saatte milimetre (mm/saat) olarak ölçülür.
Sedim hızı, kırmızı kan hücrelerinin tüpün dibine düşme hızının bir ölçüsüdür.
Yaş, cinsiyet ve rakım gibi diğer faktörlerin sonuçları etkileyebileceğini unutmamak önemlidir, Sedimantasyon testi sonuçları tipik olarak hastanın genel klinik tablosu ve diğer laboratuvar sonuçları bağlamında yorumlanır.
Test basittir, non-invazivdir ve herhangi bir özel hazırlık gerektirmez. Genellikle ayakta tedavi prosedürü olarak yapılır.
Testin sonuçları genellikle bir veya iki gün içinde alınabilir.
Sonuçlar ne anlama geliyor?
- Yüksek sedimantasyon: Yüksek bir sedimantasyon değeri (normal aralığın üzerinde), vücutta iltihaplanma, enfeksiyon veya belirli hastalıkların varlığını gösterebilir. Yüksek sedim değerleri, romatoid artrit, lupus, inflamatuar barsak hastalığı gibi durumlarda ve multipl miyelom veya lenfoma gibi belirli kanserlerde görülebilir.
- Düşük sedimantasyon: Düşük bir sedimantasyon değeri (normal aralığın altında) daha az yaygındır ve polisitemi (alyuvarların fazlalığı), anemi (alyuvarların eksikliği) veya kan pıhtılaşma bozuklukları gibi durumlarda görülebilir.
Sedimantasyon testi sonuçlarının herhangi bir duruma özgü olmadığını ve yüksek veya düşük bir sedim değerinin, hastanın genel klinik tablosunun yanı sıra diğer laboratuvar testleriyle birlikte yorumlanması gerektiğini unutmamak önemlidir.
CRP ve sedimantasyonun birlikte yüksekliği ne anlama gelir?
Yüksek CRP ve yüksek sedimantasyon hızı birlikte vücutta aktif bir inflamasyon sürecini gösterebilir.
CRP bir akut faz proteinidir, yani kandaki seviyeleri enflamasyon, enfeksiyon veya doku hasarına yanıt olarak artar. Sedim, kırmızı kan hücrelerinin bir test tüpünün dibine ne kadar hızlı yerleştiğini ölçer ve bu da iltihaplanma sırasında artar.
Hem yüksek CRP hem de sedimantasyon , pnömoni gibi enfeksiyonlar, romatoid artrit ve lupus gibi enflamatuar hastalıklar ve belirli kanser türleri dahil olmak üzere çok çeşitli koşullarda görülebilir.
Bununla birlikte, yüksek bir CRP ve sedimantasyon’un hamilelik, obezite ve hatta sigara içme gibi diğer durumlarda da görülebileceğini belirtmek önemlidir, bu nedenle hastanın klinik öyküsü, fizik muayene ve diğer laboratuvar testlerinin sonuçları ile birlikte dikkate alınması önemlidir.
Hem CRP hem de sedimantasyon yüksek olduğu durumlarda, altta yatan nedeni belirlemek ve tedaviyi yönlendirmek için spesifik kan testleri, görüntüleme çalışmaları veya biyopsi gibi ileri testler gerekebilir.
Sedimantasyon yüksekliği nasıl düşürülür?
Sedimantasyon, yüksek sedim hızına neden olan altta yatan durum tedavi edilerek azaltılabilir.
Tedavi seçenekleri, yüksek sedime neden olan spesifik duruma bağlı olacaktır. Örneğin, yüksek sedimantasyona bir enfeksiyon neden oluyorsa, enfeksiyonun antibiyotiklerle tedavi edilmesi gerekecektir.
Yüksek sedime romatoid artrit gibi enflamatuar bir durum neden oluyorsa, tedavi seçenekleri arasında non-steroidal anti-inflamatuar ilaçlar, hastalık modifiye edici anti-romatizmal ilaçlar yer alabilir.
Bazı durumlarda, yüksek sedime bir kanser neden oluyorsa, tedavi seçenekleri kemoterapi, radyasyon tedavisi veya ameliyatı içerebilir.
Sedimantasyon testinin spesifik bir test olmadığına dikkat etmek de önemlidir, bu nedenle sedim seviyesinin düşmesi her zaman altta yatan durumun tamamen düzeldiği anlamına gelmez ve takip testleri, fizik muayeneler ve diğer laboratuvar testleri ilerlemeyi izlemek için çok önemlidir.
Altta yatan durumu tedavi etmenin yanı sıra, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve sigaradan kaçınma gibi yaşam tarzı değişiklikleri de sedim düzeylerini düşürmeye yardımcı olabilir.
CRP sedimantasyon ilişkisi?
CRP ve sedimantasyon, vücuttaki enflamasyonun belirteçleridir. Hem CRP hem de sedimantasyon akut faz proteinleridir, yani kandaki seviyeleri enflamasyon, enfeksiyon veya doku hasarına tepki olarak artar.
CRP, karaciğer tarafından üretilen bir proteindir ve enfeksiyon, yaralanma veya doku hasarı gibi çeşitli durumların neden olduğu iltihaplanmaya yanıt olarak kandaki seviyesi artar.
CRP, enflamasyonun hassas bir belirtecidir ve akut bir olaya yanıt olarak seviyeleri hızla artabilir.
CRP ve sedimantasyon, çeşitli enflamatuar ve bulaşıcı durumların teşhisine ve tedavisinin izlenmesine yardımcı olmak için sıklıkla birlikte kullanılır. Hem CRP hem de sedimantasyon’un yüksek seviyeleri, vücutta aktif bir inflamasyon sürecini gösterebilir ve seviyelerindeki bir düşüş, tedaviye yanıtı gösterebilir.
Ancak bu belirteçlerin kullanılması tek başına tanı koymak için yeterli değildir ve doğru tanı koymak için başka test sonuçlarına ve klinik muayeneye ihtiyaç vardır.
